Projekt Szkoły Edukacji na konferencji w Indianie

Wykładowczynie Szkoły Edukacji w podróży! Kinga Białek i Magda Swat-Pawlicka uczestniczyły w First International Conference on Literacy, Culture and Language Education w Bloomington na Uniwersytecie Indiana. Przedstawiły na niej referat prezentujący ich projekt badawczy realizowany w Szkole Edukacji na temat czytania i pisania tekstów argumentacyjnych.

Zgromadzeni na sali badacze z USA przyjęli wystąpienie z dużym entuzjazmem – przyznali, że temat jest ważny, a zjawiska opisywane przez nasze dydaktyczki mają charakter uniwersalny.

Pobyt na konferencji był nie tylko okazją do opowiedzenia o działaniach SE. To przede wszystkim spotkania z ciekawymi badaczami i praktykami edukacji, ich doświadczeniami oraz pomysłami.

M. Swat-Pawlicka i K. Białek na Uniwersytecie Indiana

Wykładowczynie Szkoły Edukacji spotkały się z Adamem Henze, nauczycielem i edukatorem z Indiana University, który zaprosił uczestników do wspólnego czytania „Frankensteina” Mary Shelley na zajęciach zaprojektowanych w ramach obchodów 200-lecia wydania tej powieści. I chociaż ma ona już tyle lat, to wciąż może mocno oddziaływać na odbiorców.

Co ma hip-hop do literatury?

Ze swoimi warsztatami Adam odwiedził różne miejsca i odbiorców, którzy na co dzień z literaturą nie mają wiele wspólnego, ale za to chętnie słuchają hip-hopu. Co więc łączy te dwa światy? Dla Adama to trzy pojęcia: amalgamat, galwanizacja i bunt. Amalgamat to stop metali, ale metaforycznie można rozumieć to pojęcie jako łączenie istniejących elementów na nowo, w nową jakość. Galwanizacja to wykorzystywanie iskry elektrycznej – ale także może być wskrzeszeniem na nowo tego, co już istnieje, także jako wyraz sprzeciwu wobec zastanej rzeczywistości. W ramach zajęć Adam zaprosił do wspólnego pisania black-out poetry (wyszukiwania na stronach powieści ważnych słów i fragmentów tak, by z nich stworzyć wiersze), a potem Franken-slamowania, czyli wygłaszania swoich tekstów jako odpowiedzi na powieść Shelley. Warto zastanowić się, czy do wspólnego slamowania można zaprosić Prusa, Sienkiewicza albo Żeromskiego…

Język i kultura w dobie apokalipsy

Jak byśmy żyli, gdyby świat nagle rozpadł się po wielkiej katastrofie? Jak mielibyśmy na nowo nauczyć się budować relacje międzyludzkie? Jak wreszcie brzmiałby język opisujący świat, którego już nie ma? Próbę odpowiedzi na te pytania podjął Cormac McCarthy w swojej powieści „Droga”. Do wspólnego omówienia jej zaprosił nas Chris King, nauczyciel z Bardstown High School i Murray State University. Jego pomysł na pracę z powieścią to wykorzystanie klucza językowego i narzędzi klasycznej retoryki. Uczestnicy konferencji razem zastanawiali się, na ile uporządkowany świat antycznej „sztuki pięknej mowy” dostarcza narzędzi pozwalających zrozumieć stylistyczne i językowe zabiegi pisarza. To ciekawe zastosowanie retoryki i jednocześnie zaproszenie do rozmowy z uczniami o filozofii języka.

Współczesny świat stawia przed nami wiele wyzwań. Jednym z nich są zagrożone dewastacją tereny naturalne. Wraz z nimi giną nie tylko liczne gatunki roślin i zwierząt, ale też opowieści i legendy w językach ludzi zamieszkujących te tereny. Christine Bridge z Uniwersytetu w Brytyjskiej Kolumbii w Kanadzie pokazała na konferencji, w jaki sposób łączyć działania na rzecz środowiska naturalnego z dbaniem o zachowanie pamięci o etnograficznych skarbach tych terenów. Zauważyła, że łączenie pracy w terenie z uczeniem się o tradycji pierwszych ludów przyniosło wspaniałe efekty. To także świetny pomysł dla nauczycieli i nauczycielek języka polskiego, wzbogacający edukację regionalną.

Biwak w szkolnej sali?

Co ma wspólnego kamping z uczeniem w klasie? Na pewno wiele, ale dzięki Sandrze Slaughter z Indiana University  wykładowczynie SE poznały model planowania i realizowania lekcji CAMPED oparty na pięciu ważnych elementach: Connections (związek z codziennymi doświadczeniami uczniów), Assessment (ocenianie bieżące), Multimodal (łączenie różnych sposobów przekazywania treści, np. słowny i obrazowy), Prior knowledge (uruchamianie wiedzy uprzedniej), Engagement (zaangażowanie uczniów i uczennic), Differentiation (zróżnicowanie nauczania w odniesieniu do różnych potrzeb osób uczących się). Chociaż na zajęciach w Szkole Edukacji studenci poznają je wszystkie, to chyba łatwiej zapamiętać elementy dobrego uczenia, kiedy w głowie pojawia się znany obraz wakacyjnego obozowania przy ognisku…

Dla tych, którzy jeszcze nie wymyślili własnych pomysłów na to, jak wspierać uczniów w trudnej sztuce stawiania krytycznych pytań do tekstu, mamy propozycję przedstawioną przez Elham Zandvakili i Ernesta Washingtona z University of Massachusetts. Edukatorzy zaprosili do ciekawego ćwiczenia. Wspólnie czytali krótki, popularnonaukowy tekst na temat Lwa Wygotskiego i jego teorii rozwoju. Następnie każdy indywidualnie budował mapę myśli, której poszczególne elementy łączyły się liniami .Potem każdą z linii opisywano za pomocą pytań WH: what? who? where? why? when? (co? kto? gdzie? dlaczego? kiedy?) i budowano pytania zamknięte na ich podstawie. Kolejnym etapem była praca zespołowa: tworzenie grupowej mapy myśli i zestawu pytań. Prezentujący metodę podkreślali jej skuteczność, wskazując, że opiera się zarówno na indywidualnej, jak i zbiorowej pracy uczniów.